ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ได้กลายเป็นส่วนสำคัญในชีวิตของเราในทุกวันนี้ ตั้งแต่ Digital assistants ที่เราใช้กันอยู่ทุกวันไปจนถึงยานพาหนะไร้คนขับ แนวคิดของ AI นั้นมีมานานหลายศตวรรษ แต่ในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมานี้เท่านั้นที่มันได้กลายเป็นความจริง ในบทความนี้ เราจะมาสำรวจประวัติศาสตร์ของ AI ตั้งแต่ยุคเริ่มต้นมาสู่ยุคปัจจุบันกัน
Early Ideas
แนวคิดในการสร้างสิ่งมีชีวิตเทียมที่สามารถคิดและกระทำเหมือนมนุษย์นั้นมีมาตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ ซึ่งตำนานต่างๆ ได้เล่าขานเกี่ยวกับคนรับใช้จักรกลไปจนถึงเครื่องจักรอัจฉริยะ ต่อมาในศตวรรษที่ 17 นักปรัชญาและนักคณิตศาสตร์ที่มีชื่อว่า Gottfried Wilhelm Leibniz ได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับภาษาสากลขึ้นมา ซึ่งเป็นระบบสัญลักษณ์ที่สามารถใช้เพื่อแสดงถึงความรู้ทั้งหมดของมนุษย์ เขาเชื่อว่าระบบนี้สามารถใช้สร้างเครื่องจักรที่สามารถให้เหตุผลและแก้ปัญหาต่างๆ ให้เราได้
การกำเนิดของคอมพิวเตอร์
ในศตวรรษที่ 19 Charles Babbage นักคณิตศาสตร์และนักประดิษฐ์ชาวอังกฤษได้ออกแบบอุปกรณ์เชิงกลที่เรียกว่า Analytical Engine ซึ่งสามารถทำการคำนวณทางคณิตศาสตร์ได้โดยอัตโนมัติ แม้ว่าเครื่องนี้จะไม่เคยถูกสร้างขึ้นมา แต่มันก็ถือได้ว่าเป็นบรรพบุรุษของคอมพิวเตอร์สมัยใหม่เลยทีเดียว
ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 คอมพิวเตอร์อิเล็กทรอนิกส์เครื่องแรกได้ถูกพัฒนาขึ้นมา แต่แนวคิดของ AI นั้นก็ยังไม่เกิดขึ้นจนกระทั่งปี 1940 คำว่า “ปัญญาประดิษฐ์” ถือกำเนิดขึ้นครั้งแรกในปี 1956 โดยนักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์นามว่า John McCarthy ในการประชุมที่ Dartmouth College
ระบบ AI ในยุคแรกเริ่ม
ในปี 1950 และ 1960 นักวิจัยได้มุ่งเน้นไปที่การพัฒนาระบบ AI ที่สามารถแก้ปัญหาและตัดสินใจด้วยตัวของมันเองได้ หนึ่งในระบบดังกล่าวในยุคแรกเรื่ม ก็คือ Logic Theorist ซึ่งถูกคิดค้นโดย Allen Newell และ J.C. Shaw ที่ RAND Corporation โดยที่ระบบนี้สามารถพิสูจน์ทฤษฎีทางคณิตศาสตร์ได้โดยใช้เซ็ทของกฎและสัจพจน์
ระบบ AI ในยุคแรกเริ่มอีกระบบหนึ่งคือ General Problem Solver ซึ่งพัฒนาโดย Newell และ Herbert Simon ที่มหาวิทยาลัย Carnegie Mellon โดยที่ระบบนี้สามารถแก้ไขปัญหาได้โดยการสร้างและทดสอบสมมติฐาน ซึ่งเป็นกระบวนการที่คล้ายคลึงกับวิธีที่มนุษย์ใช้แก้ปัญหา
Expert Systems
ในช่วงปี 1970 นักวิจัยได้เริ่มพัฒนาระบบผู้เชี่ยวชาญออกมา ซึ่งออกแบบมาเพื่อเลียนแบบความสามารถในการตัดสินใจของผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่เป็นมนุษย์ ระบบเหล่านี้อิงตามกฎและฐานความรู้ต่างๆ ที่ถูกตั้งโปรแกรมไว้ในคอมพิวเตอร์
ระบบผู้เชี่ยวชาญที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดระบบหนึ่งคือ MYCIN ซึ่งพัฒนาโดย Edward Shortliffe แห่งมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด MYCIN ได้รับการออกแบบมาเพื่อวินิจฉัยและรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย นอกจากนี้มันยังมีความสามารถเทียบเคียงหรือเหนือกว่าผู้เชี่ยวชาญที่เป็นมนุษย์ได้ในบางกรณีอีกด้วย
เหมันต์ของปัญญาประดิษฐ์
ในช่วงปี 1980 เป็นช่วงเวลาแห่งความท้อแท้ต่อการพัฒนา AI ซึ่งช่วงเวลานี้มันถูกเรียกว่าช่วง “เหมันต์ของปัญญาประดิษฐ์” เงินทุนสำหรับการวิจัย AI ถูกตัดออก นักวิจัยจำนวนมากต่างพากันหยุดพัฒนา AI สาเหตุของการชะลอตัวนี้คือระบบ AI ในยุคแรกๆ ไม่เป็นไปตามความคาดหวังที่พวกเขาตั้งเอาไว้นั่นเอง
การผงาดของ Machine Learning
ในปี 1990 นักวิจัยเริ่มให้ความสำคัญกับ Machine learning ซึ่งเกี่ยวข้องกับการใช้อัลกอริทึมเพื่อให้คอมพิวเตอร์เรียนรู้จากข้อมูล วิธีการนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าประสบความสำเร็จอย่างมากในการใช้งานที่มีความหลากหลายของมัน ตั้งแต่การรู้จำเสียงพูดไปจนถึงการจดจำรูปภาพ
หนึ่งในความก้าวหน้าที่สำคัญที่สุดใน Machine learning คือการพัฒนา Neural networks ซึ่งจำลองมาจากโครงสร้างของสมองมนุษย์ ปัจจุบัน Neural networks นั้นถูกนำมาใช้ในหลากหลายแอพพลิเคชัน ตั้งแต่รถยนต์ไร้คนขับไปจนถึงการแปลภาษาต่างๆ
การพัฒนาในยุคปัจจุบัน
ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ AI ได้ถูกพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง และได้มีการพัฒนาที่สำคัญมากมาย ไม่ว่าจะเป็น Deep learning ที่มีการใช้ neural networks ที่มีความซับซ้อนมาแก้ไขปัญหาต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนากระบวนการประมวลผล Natural language ซึ่งช่วยให้คอมพิวเตอร์เข้าใจและตอบสนองต่อภาษามนุษย์ และการเพิ่มขึ้นของยานพาหนะอัตโนมัติซึ่งใช้ AI เพื่อนำทางและตัดสินใจ
โดยสรุปแล้ว ประวัติศาสตร์ของ AI นั้นมีมานานมากๆ ตั้งแต่ในยุคแรกเริ่มอย่างยุคกรีกโบราณมาจนถึงยุคปัจจุบัน ถึงแม้ AI จะมีช่วงหยุดชะงักไปบ้างแต่มันก็ยังคงถูกพัฒนาและได้สร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ออกมาอย่างต่อเนื่อง จนมันได้กลายมาเป็นส่วนสำคัญในชีวิตของเรา เมื่อมองไปยังอนาคต ศักยภาพที่ไร้ขีดจำกัดของ AI นั้นได้นำเสนอความเป็นไปได้ที่น่าตื่นตาตื่นใจเป็นอย่างมาก
อ้างอิงจาก
- Russell, S. J., & Norvig, P. (2010). Artificial intelligence: a modern approach (3rd ed.). Prentice Hall.
- McCorduck, P. (2004). Machines who think: a personal inquiry into the history and prospects of artificial intelligence (2nd ed.). AK Peters.
- Kurzweil, R. (2005). The singularity is near: when humans transcend biology. Penguin Books.
- Minsky, M. L. (1985). The society of mind. Simon and Schuster.
